Od dekady stowarzyszenie Meetingpoint Music Messiaen e.V. organizuje jedyne w swoim rodzaju styczniowe koncerty, które upamiętniają pierwsze wykonanie "Kwartetu na koniec czasu". Olivier Messiaen ukończył ten utwór i po raz pierwszy wykonał 15 stycznia 1941 r. w obozie jenieckim Stalag VIII A.
Współcześnie "Kwartet na koniec czasu" po raz pierwszy wybrzmiał w miejscu po byłym obozie w 2008 roku. Nieżyjący już muzykolog-pasjonat dr Albrecht Götze wydobył na światło dzienne zapomnianą historię messiaenowskiego dzieła, nie bez powodu uznawanego za jedno z najwybitniejszych dzieł muzyki kameralnej XX wieku. Odkurzył ją i rozpoczął starania o budowę w miejscu po byłym obozie centrum spotkań muzycznych. Organizowane przez założone przez niego stowarzyszenie Meetingpoint Music Messiaen, późnowieczorne styczniowe koncerty w namiocie, ustawionym na terenie po dawnym obozie jenieckim, przypominały o traumatycznej obozowej prapremierze z 1941 roku. To one stały się zaczynem, na którym wyrosło dzisiejsze Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura. Dr Götze nie dożył jego otwarcia, ale zostawił po sobie liczne grono pasjonatów, których zaraził messiaenowską pasją. Dzięki nim styczniowe koncerty nie tylko są kontynuowane, ale zyskują coraz bogatszą i ciekawszą oprawę muzyczną, historyczną i artystyczną. Od 2017 roku koncertowi towarzyszą wystawy, oprowadzenia i spotkania. Teraz to już prawdziwy festiwal, którego program tworzą różne ciekawe wydarzenia. Ich zwieńczeniem jest koncert, podczas którego niezmiennie wykonywany jest tylko "Kwartet na koniec czasu".
Trzecia edycja wydarzenia rozpocznie się 11 i potrwa do 15 stycznia. Program przedstawia się następująco:
PIĄTEK, 11 STYCZNIA
MUZYCZNIE:
Annenkapelle, Görlitz, godzina 19:00
Koncert symfoniczny "Dźwięk natury - natura dźwięku"
Prowadzenie: Jan Michael Horstmann
Wykonawcy: Sinfonietta Dresden i Emre Elivar /fortepian/
Jak odbieramy przyrodę? Jaką rolę odgrywa w naszym życiu? Tych, którzy zadają sobie te i inne pytania o miejsce i znaczenie natury, organizatorzy tegorocznej edycji Międzynarodowych Dni Messiaena zapraszają na koncert otwarcia pt. "Dźwięk natury-natura dźwięku". Wykonawcy: znakomita Sinfonietta Dresden i pianista Emre Elivar zaprezentują publiczności utwór O. Messiaena "Oiseaux exotiques", któremu będzie towarzyszyło prawykonanie kompozycji Karoline Schulz "Przemoc natury". Artyści zagrają też dwa inne inspirowane naturą utwory: "Ptaki wędrowne" Carola Baukholtsa oraz "Natura renovatur" Giacinto Scelsisa.
Koncert biletowany
SOBOTA, 12 STYCZNIA
HISTORYCZNIE:
- Kulturhistorisches Museum Görlitz, godz. 10:00 – 10:45
Wykład Ines Haaser i oprowadzenie "Görlitz pod znakiem swastyki"
Schlesisches Museum zu Görlitz, godz. 11:00 – 11:45
Wykład dr. Markusa Bauera i oprowadzanie tematyczne "Śląsk w okresie narodowego socjalizmu"- Dom Jakuba Böhme, Zgorzelec, godz. 13:00 – 14:00
Wykład Kazimierza Prosyniaka "Nowa ojczyzna. Grecy w Zgorzelcu i Görlitz" - Miejsce spotkania: Most Staromiejski, godz. 14:30 – 16:00
Dr Klara-Maeve O’Reilly "Praca przymusowa w Görlitz" – oprowadzenie po miejscach pracy przymusowej
MUZYCZNIE:
- Gerhart-Hauptmann-Theater Görlitz, godz. 19.30
Koncert kameralny "Przybyłem tu jako obcy" w wykonaniu Asambura Ensemble, zapowiadany jako nowa, międzykulturowa interpretacja "Podróży zimowej" Franza Schuberta. Cykl pieśni Schuberta zostanie tym razem "uzupełniony" perskimi wierszami, a intymne duety wzbogacą dalekowschodnie instrumenty (biletowane). - Atelier Kremser w Görlitz, godz. 22.00
Koncert nocny duo Masecki/Rogiewicz "Ragtime Polonais" (koncert biletowany).
Marcin Masecki, jeden z najbardziej oryginalnych i wszechstronnych muzyków na polskiej scenie muzycznej, spotka tego wieczoru perkusistę i wieloletniego partnera muzycznego Jerzego Rogiewicza. Polski ragtime ożyje, a kompozycje polskich legend jazzowych lat 20-tych i 30-tych zostaną zaprezentowane w nowych, odważnych aranżacjach. Jazzowe elementy wejdą w interakcję z klasycznymi strukturami i ze współczesnymi frazami rapu. Tego wieczoru wszystkie granice rozmyją się i zostaną zaserwowane w prawdziwie nowoczesnym menu kulturowym.
NIEDZIELA, 13 STYCZNIA
- Parafia św. Bonifacego, godz. 9.30
Msza polsko-niemiecka
MUZYCZNIE:
- Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura, godz. 11.30
Poranek muzyczno-literacki "Theodorakis // Exept Zorbas" (koncert biletowany)
Wykonawcy:
Johanna Krumin, sopran
Markus Zugehör, fortepian
René Hofschneider, narrator
Choć gazeta Le Monde okrzyknęła Mikisa Theodorakisa "nowym Strawińskim", to jednak prawdziwą popularność przyniosła mu muzyka do filmu "Grek Zorba". Niedzielny koncert, przeplatany nie publikowanymi do tej pory wywiadami, ukaże tego wyjątkowego kompozytora, ucznia Oliviera Messiana, pisarza i polityka w nowym świetle.
- Annenkapelle w Görlitz, godzina 17:00
Wieczór mezzosopranowy "Souvenirs d'enfance" (wydarzenie biletowane)
Wykonawcy:
Wallis Giunta, mezzosopran
Alden Gatt, fortepian
Podróż po dzieciństwie Oliviera Messiaena. Bohaterowie bajek, przygoda z przyrodą, świat pełen miłości i magii, religia to główne tematy muzycznej opowieści, która wypełni wieczór. Ilustracją do niej będą utwory Debussy’ego, Strawińskiego, Ravela i wiersze matki Messiaena, które sam kompozytor przekształcił w piosenki.
HISTORYCZNIE:
- Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura, godz. 12.45
Krótkie oprowadzanie po terenie byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A z Kingą Hartmann-Wóycicką
PONIEDZIAŁEK, 14 STYCZNIA
MUZYCZNIE:
- Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura, godz. 10.00
Różnorodność kulturowa i tożsamość
Warsztaty muzyczne dla młodzieży, które poprowadzi zespół pedagogów Asambura Ensemble
ARTYSTYCZNIE:
- Galeria przy Brüderstraße w Görlitz, godz. 17.00
Wernisaż wystawy "Wiedeński ptak latać potrafi" / prace na płótnie i papierze Armina Muellera-Stahla
WTOREK, 15 STYCZNIA
HISTORYCZNIE:
- Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura, godz. 17.30
Oprowadzenie po terenie byłego obozu jenieckiego Stalag VIII A z prof. dr-inż. Rolfem Karbaumem
MUZYCZNIE:
- Europejskie Centrum Pamięć Edukacja Kultura, godz. 19.00
Koncert kameralny "Kwartet na koniec czasu, Stalag VIII A" (koncert biletowany)
Wykonawcy:
Martin Adámek, klarnet
Marie Vermeulin, fortepian
Hae-Sun Kang, skrzypce
Marc Coppey, wiolonczela
Od 2008 r. kolejne rocznice pierwszego wykonania "Kwartetu na koniec czasu" Oliviera Messiaena upamiętnia koncert, który przecina ciszę wieczorną na terenie po byłym obozie jenieckim Stalag VIIIA. Każdego roku dzieło wykonywane jest w nowej interpretacji przez wybitnych muzyków z całego świata. Tym razem, uczeń Messiaena - Tristan Murail, poza dziełem swojego mistrza, wykona także własny "kwartet" – skomponowany na te same instrumenty co "Kwartet na koniec czasu".
Bilety są dostepne online na stronie Eventim.
